ISO 14001 - jakie wymagania organizacjom i firmom stawia?

Działania prośrodowiskowe przestały być już tylko chwilową modą, czy sposobem na zwiększenie atrakcyjności przedsiębiorstwa. Pogłębiający się kryzys klimatyczny i wszystkie związane z tym skutki dla gospodarki, a także wpływ na sytuację społeczną wymuszają wręcz przyjęcie odpowiedzialnej polityki środowiskowej i zrównoważonego rozwoju. Wdrożenie zrównoważonego rozwoju, który nie odbywa się kosztem lokalnej społeczności czy środowiska powinno być standardem - niezależnie od branży czy specyfiki organizacji. Jednym ze sposobów na zmianę polityki i działania firmy czy też organizacji, jest wdrożenie ISO 14001. Dziś przeanalizujemy, jakie wymagania oznacza wdrożenie tej normy.

Czego dotyczy ISO 14001 i dlaczego warto je wdrożyć?

Norma ISO 14001 jest standardem międzynarodowym dotyczącym zarządzania środowiskowego, opracowanym przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną. Skupia się na systemie zarządzania środowiskowego w organizacjach, mając na celu minimalizację negatywnego wpływu działalności przedsiębiorstw na środowisko. ISO 14001 określa wytyczne i wymagania dotyczące skutecznego zarządzania aspektami środowiskowymi, takimi jak: emisje gazów cieplarnianych, zużycie energii, gospodarka odpadami czy zarządzanie zasobami naturalnymi. Norma ta nie tylko stawia wymagania co do redukcji negatywnego wpływu na środowisko, ale także nakłada obowiązek ciągłego doskonalenia działań środowiskowych oraz zwiększania świadomości pracowników na ten temat.

Wdrożenie ISO 14001 umożliwia organizacjom identyfikowanie, kontrolowanie i minimalizowanie wpływu ich działań na środowisko naturalne. To kolei prowadzi do zmniejszenia ryzyka popełnienia działań destrukcyjnych dla przyrody oraz poprawy wizerunku firmy. Standard ten jest może być stosowany przez organizacje różnego typu i wielkości, a także działające w różnych branżach, pomagając im w osiągnięciu zrównoważonego rozwoju i zwiększenia zaufania partnerów biznesowych i kontrahentów.

Jakie są najważniejsze wymagania ISO 14001?

Zanim przejdziemy do wymagań, które stawia przed organizacjami ISO 14001, wyjaśnijmy cym jest aspekt środowiskowy, ponieważ często jest to pojęcie niejasne. Zgodnie z definicją zawartą w ISO 14001:2015 aspekt środowiskowy stanowi taki element działalności organizacji, również związany z jej produktami lub usługami, który ma wpływ na środowisko. Aspekty środowiskowe mogą różnić się w zależności od przedsiębiorstwa, branży i specyfiki działania. Oto przykładowe aspekty środowiskowe, jakie mogą występować w ramach działalności organizacji:

Oczywiście ta lista aspektów jest tylko punktem wyjścia i wymaga rozwinięcia i doprecyzowania. Niektóre z nich w ogóle nie będą dotyczyć danej działalności. Istotne jest, aby przeanalizować wszystkie procesy związane z produkcją czy świadczeniem usług przez organizację i na tej podstawie określić aspekty środowiskowe. Aspekty środowiskowe dzielimy na pośrednie (znajdujące się np. po stronie dostawców) oraz bezpośrednie, czyli zachodzące w organizacji, na które ma ona bezpośredni wpływ.

Norma ISO 14001 nie wskazuje konkretnych rozwiązań. Najistotniejsze jest określenie aspektów środowiskowych, a następnie przeanalizowanie ewentualnych rozwiązań mogących na nie wpłynąć. Ważne jest przeanalizowanie cyklu życia produktów i usług, a także przygotowanie kryteriów oceny, które pomogą skategoryzować aspekty środowiskowe, a także pogrupować i uporządkować je pod względem problematyczności.

Aspekty środowiskowe, wymagające wdrożenia zmian w celu zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko określane są indywidualnie dla każdej organizacji. Istotne jest, aby nieustanie doskonalić procesy, tak by rozwój i działanie firmy pozostawiało możliwie najmniejszy ślad na środowisku naturalnym.