Cykl Deminga a zarządzanie jakością
Dążenie do doskonałości jest naturalną cechą ludzką. Jak już pisaliśmy wcześniej na naszym blogu w artykule dotyczącym historii ISO, niektórzy badacze odnajdują ślady prób ustanawiania norm jakości już w czasach starożytnych. Jednak najintensywniejszy rozwój prac nad normami jakości przypada na czas wielkiej industrializacji. Dążenie do ustanowienia jakiś konkretnych norm jakości zainicjowała produkcja seryjna - np. w fabrykach Henry'ego Forda. Przełomem w kwestiach związanych z pracami nad ustanowieniem norm jakości jest początek XX wieku, kiedy to zostaje powołany do życia Komitet Normalizacji Mechaniki. Ostatecznie, po wielu perturbacjach Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna zaczęła swoje działanie z ramienia ONZ w 1947 roku. Jednak mówiąc o początkach ISO i opracowywaniu systemów jakości, należy obowiązkowo wspomnieć o Wiliamie E. Demingu, amerykańskim statystyku, który w znacznym stopniu przyczynił się do ustanowienia filozofii zarządzania jakością. Do najważniejszych osiągnięć Deminga możemy zaliczyć Cykl Deminga i 14 Zasad Deminga. Dlaczego są tak istotne dla organizacji zajmującej się zarządzaniem jakością?
Filozofia jakości według W.E. Deminga
Mówiąc o certyfikatach ISO, aktualnie niewiele osób wie, że opracowane są one na modelu zwanym Cyklem Deminga. Wiliam Edwards Deming urodził się w 1900 roku w stanie Iowa. Wiedzę zdobywał na Uniwersytecie Wyoming, Uniwersytecie Yale oraz na Uniwersytecie Kolorado w Boulder. W czasie II Wojny Światowej Deming pracował w przemyśle zbrojeniowym. Właśnie w tych przedsiębiorstwach wprowadził statystyczne zarządzanie procesami produkcji. Po wojnie przeniósł się do Japonii, gdzie jego zadaniem była pomoc w organizacji spisu ludności. Jako amerykański specjalista, przekazał japońskim inżynierom know-how dotyczący statystycznego sterowania procesem. W latach 50. przeprowadził serię wykładów dla japońskich naukowców na temat zarządzania jakością.
Williama E. Deminga wyróżniało nowatorskie podejście do zarządzania systemem jakością i do jakości produktów. Jeden istotniejszych wniosków wyprowadzonych przez Deminga mówi o tym, że większość problemów związanych z jakością wynika ze złych decyzji lub zaniedbań ze strony kadry zarządzającej. Właśnie na tym aspekcie skoncentrowane są obowiązujące dziś normy ISO.
Na czym polega Cykl Deminga?
Wiliam Deming opracował koncepcję zarządzania jakością, która znana jest jako Cykl Deminga lub Koło Deminga, a także jako cykl PDCA (lub P-D-S-A, o czym za chwilę), co jest skrótem od angielskiego określenia Plan-Do-Check-Act. Koncepcja ta określa zasady nieustannego doskonalenia się. Proces ten został opisany w formie 4 etapów. Warto zauważyć, że istnieją dwie wersje Koła Deminga - oryginalna i popularna. W popularnej wersji Cyklu Deminga wymienia się następujące etapy:
Zdaniem W.E. Deminga wersja ta została zbytnio spłaszczona - szczególnie jej trzeci punkt. Analityk pragnął, by zostały lepiej ujęte zasady projektowania eksperymentalnego. Na skutek zmian zainicjowanych przez współpracowników Deminga punkt "Check" został zmieniony na "Study", czyli "zbadaj". Według oryginalnej wersji Cyklu Deminga ważne jest analityczne podejście do planowania zmian, dobór odpowiedniego personelu, któremu zostaną przypisane procesy. Same zmiany powinny być przeprowadzane stopniowo, w kontrolowanych warunkach, pod pełną kontrolą. Trzeci etap zakłada dokładną analizę przeprowadzanych zmian i wyprowadzenie wniosków na temat skuteczności wdrożenia. Na końcowym etapie, na podstawie wniosków wdrażamy takie zmiany, które usprawnią proces. Oczywiście działanie to można zapętlić, żeby osiągnąć jak najlepsze efekty.
Chcesz dowiedzieć się więcej o normach ISO? Zapraszamy do lektury wpisu ISO w pigułce, w którym znajdziecie najważniejsze informacje dotyczące systemów zarządzania jakością.